Instagram… ik heb er een haat-liefdeverhouding mee. Regelmatig scroll ik een beetje doelloos door mijn timeline om foto’s te kijken van zowel vrienden als bloggers en magazines. Allemaal laten ze leuke en prachtige foto’s zien, de één nog mooier dan de ander. En alles is mooi en designy en gestiled: dagelijks zie ik hippe flatlays met marmeren ondergronden, handen die gezonde drankjes met een ongewone kleur vasthouden voor een witte achtergrond, schaaltjes waar random luxe dagelijkse voorwerpen zorgvuldig omheen zijn gelegd, monochromatic voor de sterveling: ‘effen’ collages, architectonische en abstracte lijnenspellen, sterrenrestaurantwaardige foodcreaties, tropische plantenjungles, koffiekopjes vanaf de bovenkant, gestileerde landscapes, “ik sta hier toevallig visionair naar iets belangrijks in de verte te kijken” poses voor een gekleurde muur, enzovoorts. En ik zal er zelf ongetwijfeld ook wel eens schuldig aan zijn, maar soms word ik er een beetje moe van. Want alles is zo designy en perfect. Zo bedacht en gestileerd. Zo professioneel. En vooral: zo…veel…hetzelfde. En juist dát zijn de foto’s die overspoeld worden met likes.

Anno 2016 is topfotografie het grootste paradepaardje van ons online imago. Niet alleen Instagram puilt ervan uit; ook de blogwereld kan niet meer zonder: een verhaal is geen goed verhaal als het niet vergezeld is van een perfect beeld. Gelukkig kun je met elk instapmodel spiegelreflexcamera tegenwoordig prachtige scherpte-dieptefoto’s maken, en dat maakt elke leek tot een échte fotograaf, designer of stylist. En zelfs met weinig oog voor design kom je tegenwoordig alsnog tot de perfecte Instagramfoto: met bovenstaande onderwerpen, enkele designtrucjes en instructiefilmpjes zoals deze ben je verzekerd van een dikke hoeveelheid likes.

SOMS HEB IK HET HELEMAAL GEHAD MET DE FOTO’S DIE ERUIT ZIEN OF ZE UIT EEN KINFOLK-ACHTIG KOFFIEBLAD KOMEN. IK HEB EEN GROEIENDE BEHOEFTE AAN KNULLIGHEID.

En soms word ik daar een beetje moe van. Dan heb ik het helemaal gehad met de palmbomenachtergronden en foto’s die eruit zien alsof ze uit een Kinfolk-achtig koffietafelblad komen. Soms kan ik geen artistieke kleurcontrasten, wannabe modellenselfies en perfect uitgelijnde lijnenspellen meer zien. Noem me een vervelende zeur, maar steeds vaker verlang ik terug naar de tijd dat alles nog lekker knullig was en een ‘oog voor design’ nog was weggelegd voor the lucky few. Dan wil ik net-niet snapshots zien, en échte, ongekunstelde emotie. Mensen die écht niet doorhebben dat ze op de foto worden gezet (in plaats van te doen alsof en er intussen bewust op hun mooist bijzitten). En niet de nieuwste hotspot, maar een random schattig bruin cafeetje met slechte belichting. Of iets gedateerds ofzo. Gewoon, iets meer lelijke, sterveling-achtige dingen. En hoewel ik niet weet of dat écht is wat ik wil zien (iedereen kijkt tenslotte liever naar mooie dingen dan naar lelijke), heb ik duidelijk behoefte aan een tegengeluid zonder dat het dan meteen een rebellerende “Ugly is awesome” movement wordt, van coole rebellen die op hun beurt stiekem ook weer designy en hip zijn. Maar ja, gematigde tegengeluiden werken niet, want die krijgen geen likes en hebben dus geen invloed. Pfoe.

NAAST MOOIE DINGEN HEB IK OOK EEN BEETJE LELIJKHEID NODIG

Zo’n ontwikkeling komt natuurlijk niet uit de lucht vallen. Door onder andere de komst van het internet zijn we tenslotte steeds meer ‘globally minded’. Omdat beeldtaal universeler is dan tekst, is het voor iedereen ter wereld toegankelijk. De vele nieuwe, online mogelijkheden als designplatforms, professionele blogs en magazines inspireren ons als een malle en daarnaast heeft de gewone man of vrouw ineens de mogelijkheid tot maximale exposure en waardering van over de hele wereld. Wereldwijde likes worden belangrijker en designdenken en het creëren van het perfecte plaatje zijn daarin belangrijk. Maar aangezien we niet allemaal écht verstand van design hebben, vervallen we in trucjes (zoals ik aan het begin van dit artikel scheef). En daar komen we best een eind mee, maar in the end maakt het onze timeline er niet interessanter op. Op een gegeven moment gaat het vervelen – en je krijgt er nog een slecht gevoel van ook, omdat je continu dezelfde perfect georganiseerde ideaalbeelden op je afgevuurd krijgt. Bovendien doen ‘we’ er zelf aan mee; want, wees eens eerlijk, zijn we ondertussen niet allemaal bezig om ons leven er – binnen onze mogelijkheden – zo perfect en designy mogelijk uit te laten zien, omdat het de norm is geworden?

Ik zou best wat meer balans in ons online identiteit willen. Veel moois is prima, maar wat is straks nog écht mooi, als we de minder mooie dingen niet meer willen (laten) zien? Waar blijft onze eigenheid als “hoe creëer ik de perfecte foto? Wat willen mijn volgers zien en met welk trucje krijg ik de meeste likes?” je hoofdvraag is? Het leven is geen flatlay, maar een snapshot met slechte belichting. En hoewel we dat niet altijd willen zien, heeft dat juist z’n charme. Het zou mijn timeline er in ieder geval een stukje interessanter op maken… 🙂