Ik sta voor mijn kast, een tikkie geïrriteerd. Voor me hangen kledingstukken die ik ooit met liefde heb gekocht, omdat ik ze prachtig vond, maar op dit moment ben ik ervan overtuigd dat ik niks boeiends heb om aan te hebben. “Maar hebt toch best veel kleding?” zou de gemiddelde minimalist tegen me zeggen. En toch is mijn innerlijke fast fashionista – die ooit veel meer aanwezig was dan nu, maar die zich nog steeds ergens in mijn hoofd schuilhoudt – meer dan ontevreden. Nu ik veel minder kledingkoop dan vroeger, verandert mijn kastinhoud niet zoveel als voorheen. Misschien lijkt mijn garderobe vrij veelzijdig naar jullie toe jullie zien tenslotte ongeveer eens per week een outfit voorbij komen en that’s it; ik heb het gevoel dat ik al eeuwen naar exact hetzelfde plaatje staar als ik voor mijn kast sta.

Ik vind mijn weinig geüpdate kast soms maar saai.

“Bóóóring…”, denk ik, terwijl ik naar mijn mooie, linnen Reformation blouse kijk. “Wéér dat stomme ding”, zeg ik tegen mijn lievelings Levi’s 501. En ik heb helemaal geen zin meer om mijn lievelingstrui van Filippa K te dragen, waar ik eigenlijk gek op ben. En op zulk soort momenten kan mijn innerlijke drama queen ineens héél hard vinden dat ze iets nieuws nodig heeft. En dan niet één item, nee: een hele nieuwe, fantastische capsulegarderobe die mijn leven gaat veranderen en mijn kast weer **fashion sparkles** geeft.

Yeah, right.

Vernieuwing om te ontwikkelen, of gewoon vernieuwing om de vernieuwing?

Ik denk dat veel mensen die drang naar nieuwe kleding herkennen. Dat moment dat je voor je kast staat en denkt: “ik heb niks om te dragen”. “Wat heb ik toch een berg saaie meuk”. “Boehoe, mijn schoenencollectie begint gedateerd te raken”. En dan gaan we een middagje shoppen en daarna zijn we weer blij. Voor even, dan. Want na een week of vier begint het hele riedeltje overnieuw, ongeacht hoeveel kleding we hebben.

Ergens is het natuurlijk helemaal niet erg dat we nieuwe kleding kopen. Het zit ook wel een beetje in ons om aangetrokken te worden tot het nieuwe. Sterker nog; als we even heel ver uitzoomen, zou je  kunnen zeggen dat onze honger naar het nieuwe (of onze ontevredenheid met de huidige situatie, het is maar net hoe je het ziet), de bakermat is voor ontwikkeling, of evolutie. Het is onze drijfveer om te veranderen, te verbeteren. Dat geldt voor alle niveaus, van mensen die de wereld willen verbeteren tot reisfans en van carrièretijgers tot couturiers die met hun ontwerpen de samenleving willen inspireren, of zelfs veranderen.

Is het continu bijvullen van je kledingkast een uiting van zelfontplooiing, of stiekem van onzekerheid of – au – verwend nestengedrag?

Dat klinkt natuurlijk fantastisch, en het zal fashionista’s die hun continu groeiende inloopkast als “één groot experiment van zelfexpressie” zien, waarschijnlijk enorm aanspreken. Aan de andere kant kun je je natuurlijk afvragen of het continu bijvullen van je garderobe écht uiting is van zelfontplooiing. Voor sommigen absoluut, al denk ik pas op, ik ga een hele dikke vette aanname doen dat die stroom aan nieuwe kleding vaak ook een uiting van onzekerheid is (“ik denk dat mensen me interessanter vinden als ik er trendy, apart en afwisselend uitzie, helemaal ten opzichte van anderen”) of gewoon verwend nestengedrag (ken je Veruca nog, uit Charlie and the Chocolate Factory? Nou, dat.). De enige die het voor jou kan vaststellen, ben jij. Maar als ik mezelf in de spiegel aankijk, moet ik toch heel eerlijk toegeven dat het een combinatie is van de twee laatste opties. Au. Ik kan het goedpraten voor mezelf, maar ik wil gewoon meer. Omdat ik niet tevreden kan zijn met wat ik heb en omdat ik interessant wil blijven. Ik zie dat collega’s en vriendinnen veel meer kopen dan ik en er afwisselender uitzien. Daardoor voel ik me saaier. Daar is niks ‘ontwikkelingsachtigs’ aan. Mijn drang naar nieuwe kleding is gewoon hele dikke onzin, als ik erover nadenk.

“Niets is genoeg voor
wie genoeg te weinig vindt”

Onze samenleving maakt het er ook niet gemakkelijker op. De groeiende welvaart heeft ervoor gezorgd dat we steeds meer konden kopen en onze samenleving vaart op kapitalisme. Materialisme en een meer-meer-meer-instelling is de motor van de huidige economie. En het is niet gemakkelijk om daar immuun voor te zijn laat staan te blijven!, helemaal niet als je veel van fashion houdt. De mode-industrie draait natuurlijk op snel consumeren en meer willen.

Al met al vind ik dat ik mijn heil niet moet zoeken in spullen, laat staan in het kopen van nieuwe. Ik wil meer leren waarderen wat ik al heb. Iemand die me hier enorm bij helpt, is Epicurus, één van mijn favoriete filosofen. Een eenvoudige gedachte van hem zet míj in ieder geval weer even met beide benen op de grond, als ik voel dat mijn ontevredenheid groeit: “niets is genoeg voor wie genoeg te weinig vindt”. BAM. In my face. Want als ik niet tevreden kan zijn met genoeg (laten we eerlijk zijn: ik heb zéker genoeg, zie hier), wanneer ga ik dan wél echt tevreden zijn? Met 10 meer kledingstukken? Of raak ik die dan ook weer zat, en heb ik er daarna wéér 10 nodig?

“Wie tevreden is,
heeft altijd genoeg.”

Ik zal mijn heil nooit in nieuwe spullen gaan vinden. Om een andere filosoof, Lao Tse, in ere te quoten: “wie tevreden is, heeft altijd genoeg”. Het gaat niet om aantallen, het gaat om de mate waarin je tevreden kunt zijn, en kunt waarderen wat je hebt. Ik mag dan niet zoveel kunnen afwisselen als de gemiddelde fashionista; ik heb genoeg kleding. En eerlijk: mijn levenskwaliteit zou er heus niet slechter op worden als ik zelfs eenderde van mijn garderobe zou bezitten. Hoewel ik helemaal niet tegen consumeren ben (sterker nog: er is niks mis met nieuwe kleding kopen – wees niet te streng voor jezelf, dat ben ik ook niet), vind ik het belangrijk dat we eens in de zoveel tijd weer even stil staan bij waar we mee bezig zijn, en waarom we doen wat we doen. We hebben te blijven beseffen dat ons geluk en toegevoegde waarde als mens niet zit in de outfits die we dragen. Ik heb te beseffen dat ik er hartstikke goed uitzie in de jeans die ik de helft van de tijd draag, en echt niet saaier ben als ik minder afwissel met kleding. Ik wil niet iemand zijn voor wie genoeg te weinig is. Ik wil leven als een tevreden mens. En ook ben ik er nog niet, ik ben blij dat ik ergens wel weet dat ik genoeg heb.

(meer over meer tevreden zijn en het afleren van verlangens? Ik woonde deze talk van filosoof Lammert Kamphuis bij, over Epicurus. Heel toegankelijk en inspirerend!)

Meer artikelen met een filosofische insteek?
•  Wat hedendaagse fashionista’s van een oude filosoof (Thoreau) kunnen leren)
•  Waarom we al die trends maar blíjven volgen (en waarom we dat niet zouden moeten doen)
•  Verlangensmanagement in fashion en je leven