Een paar maanden geleden betrad Arket het modetoneel, dé splinternieuwe en veelbelovende telg in de H&M familie (die daarnaast bestaat uit H&M, COS, & Other Stories, Weekday, Cheap Monday en Monki). Arket, in naam afgeleid van het Zweedse woord voor ‘leeg vel papier’ en een verwijzing naar ‘market’, ziet zichzelf als een moderne fashionmarkt die duurzame, klassieke en tijdloze basics aanbiedt voor mannen, vrouwen, kinderen en lifestyle. Het is de eerste keten van H&M die ook merken búiten de H&M familie verkoopt, waaronder duurzaam sneakermerk Veja (waarvoor: hoera!). Arket opende onlangs haar eerste fysieke winkel in Londen en het duurt niet lang voordat andere Europese steden volgen. Nederland moet er nog even op wachten, maar online mogen we al los.

Brand scan:
hoe duurzaam is Arket?

Wat ik dacht toen ik de eerste campagnebeelden zag? “Jáááá! YES!!! Hoera!!!” Ik was op slag verliefd: prachtige essentials en pasvormen, wauw. En op het eerste gezicht zag het er zeer kwalitatief uit. Bovendien las ik op grote modesites als Vogue dat de focus van Arket vooral ligt op duurzaamheid en kwaliteit. Interessant… wacht even. “Duurzaam” gaat doorgaans niet zo goed samen met grote ketens. Ik bleek niet de enige die er zo over dacht. Een aantal mensen vroeg me om mijn mening over deze populaire nieuwkomer. Hoog tijd om het eens uit te zoeken. Onthoud: wat ik ga zeggen is niet dé waarheid; slechts mijn persoonlijke blik op basis van wat Arket van zichzélf laat zien aan de wereld. Hopelijk helpt het je een beetje op weg!

Laat ik beginnen met een aantal randzaken waar ik heel positief over ben. Zo vind ik het fijn dat er meerdere zoekopties ingesloten zijn in het menu: je kunt namelijk zoeken op materiaal of productieland. Met andere woorden: je kunt ervoor kiezen om synthetische stoffen links te lagen liggen, of specifiek te zoeken op Europese landen, waarbij je er een stuk zekerder van kunt zijn dat het onder goede arbeidsomstandigheden is geproduceerd.

De collecties van Arket hebben stijlvolle en vrij tijdloze pasvormen. In dat opzicht dus hartstikke duurzaam, want het is niet al na één seizoen uit de mode. Bovendien is er veel keus in pasvormen; er zijn zoveel verschillende zwarte pantalons, dat je echt jouw perfecte broek kunt vinden. En voor perfectie gaan is vaak een duurzame keuze, want je gaat het – als het goed is – voor langere tijd met liefde dragen.

Maakt Arket gebruik
van duurzame materialen?

Wat voor mij vanzelfsprekend onder ‘duurzaam’ valt, is het materiaalgebruik. Zijn de materialen kwalitatief en belasten ze het milieu niet? Over kwaliteit kan ik natuurlijk niet zoveel zeggen, want ik heb er geen ervaring mee. Maar mijn gevoel zegt ja, ik weet het, dit is en blijft een hele dikke aanname, maar daar moeten we het maar mee doen dat je hier wel kwaliteit mag verwachten.

Dan de duurzaamheid met betrekking tot milieubelasting. In een korte scan bekijk ik waar de meest producten van zijn gemaakt. Ik zie dat de jeans van regulier of biologisch katoen (geen GOTS-certificatie, wel belangrijk om even te zeggen) gemaakt. Ik vind het jammer dat Arket niet net als Weekday en Monki voor jeans niet uitsluitend gebruik maakt van biologisch katoen. De andere twee merken pochen er niet mee, maar Arket, dat ‘duurzaam’ belangrijk lijkt te vinden, kiest juist overwegend voor regulier katoen. Voelt toch een beetje vreemd. Slechts enkele tops worden van biologisch katoen gemaakt – het merendeel van regulier katoen of een synthetische mix. Toch jammer.

De knitwear bestaat naast synthetische mixes (minpunten) doorgaans uit merinowol, kasjmier of een alpaca-blend. Op zich bekend staand als kwaliteitsmaterialen, maar over de herkomst wordt maar weinig gezegd. Bij slechts één trui staat dat het om biologische merinowol gaat; waarom geldt dat niet gewoon voor alle wol? Één klein pluspuntje: ik zie bij alle wolproducten dat het om “non-mulesed” sheep gaat, wat wil zeggen dat tijdens het scheren geen grote stukken huid worden weggesneden (ja, je blijft je verbazen: dat is heel vaak normaal bij reguliere wol). Dat is in ieder geval iets.

Veel jurken zijn van een synthetische mix gemaakt (polyester of polyamide), soms in combinatie met reguliere katoen. Heel blij word ik daar niet van. Slechts een paar stuks zijn gemaakt van biologisch katoen en ik zie één jurk van gerecycled polyester. Een gek rijtje bij elkaar, zo. Nog niet heel overtuigend, al moet ik toegeven dat ik blij ben met de enkele exemplaren die wél van een duurzaam materiaal zijn gemaakt. Daar zou ik dan ook eerder voor kiezen dan voor een synthetische’ jurk, veel beter voor het milieu en bovendien draag ik het ook liever op mijn huid.

Made in …

Wat ik in elk geval goed vind, is dat je in het menu kunt zoeken op in welk land een product is gemaakt. Nu werkt de wereld natuurlijk niet zwart-wit, maar over het algemeen kun je er van uit gaan dat kleding die in Europa is gemaakt, onder goede en eerlijke omstandigheden (veiligheid, loon, secundaire voorwaarden, etc.) is geproduceerd. Laat je echter niet verleiden door de grote hoeveelheid Europese landen in deze lijst; dit suggereert of het zo is bedoeld dat het merendeel van de collectie hier wordt geproduceerd. Maar als je even doorklikt, zie je dat slechts enkele schoenen, jojo’s, flesjes, enkele swimwear en homeproducten in Europa zijn gemaakt. De sneakers van Veja (hoera) worden in Brazilië geproduceerd, wat baby-Adidasjes in Colombia en verder is de complete collectie van Arket, net als alle andere grote ketens, in Bangladesh, China en Indonesië geproduceerd – landen die doorgaans wat minder idealistisch omgaan met hun productie.

Namen van leveranciers
en fabrieken? Check.
(maar wat zegt dat eigenlijk?)

Wat vrij nieuw is in de massamodewereld, is dat Arket bij elk product de naam van de leverancier en de fabriek (+ stad en land) vermeldt waar het specifieke kledingstuk is gemaakt. Dat gaat een stap verder dan de stap die de meeste merken die überhaupt met transparantie bezig zijn, hebben gemaakt: doorgaans publiceren ze – als je geluk hebt – slechts een algemene lijst met fabrieken, en wordt de link met het specifieke kledingstuk nog niet gelegd. Arket doet dit wél; een mooie stap, dus. En tegelijkertijd kun je jezelf afvragen in hoeverre deze informatie de consument ook daadwerkelijk verder gaat helpen. Wat hébben we hier concreet aan? Een interessant artikel dat ik onlangs las, stelt dat dit heel erg tegenvalt. Het geeft kritiek op het feit dat de fabrieksinformatie van Arket niet van een onafhankelijke, derde partij komt en dus automatisch te bediscussiëren valt. Bovendien zegt de naam van een fabriek nog niks over de daadwerkelijke omstandigheden. Om het artikel te quoten (zelf vertaald EN-NL): “Pimkie Apparels, de fabriek in Dhaka (India) die Arket’s Fitted Overdyed Jeans maakt, staat genoteerd als “loopt achter op schema” op het Bangladesh Akkoord, dat is opgesteld om de kledingindustrie van Bangladesh te verbeteren na de Rana Plaza ramp in 2013. Pimkie Apparels heeft netjes een lijst gemaakt van alle veiligheidsproblemen die aangepakt moesten worden, maar er moeten nog steeds belangrijke verbeteringen worden gedaan in de fabriek, zoals het installeren van een brandblussysteem en een electronisch veiligheidssysteem.”

Tegelijkertijd lees ik dat Arket zoveel mogelijk langetermijnrelaties nastreeft met fabrieken. Dat is een positief teken, want het maakt het aannemelijker dat arbeidsomstandigheden er humaner aan toe gaan dan bij merken die snel en vaak van leverancier wisselen. Het laatste is vaak een teken van het uitknijpen van fabrieken tegen een zo laag mogelijke prijsL als een fabriek een deadline niet haalt, gaat het merk tenslotte naar een andere fabriek, die wél bereid is om nog sneller te werken of lager te gaan in prijs. Of de fabriek besteedt de opdracht uit aan een derde, vaak louche partij. Er vanuit gaand dat deze informatie klopt, ben ik blij om dit te lezen.

 Niks over milieu-impact en arbeidsomstandigheden. Jammer.

Zowel bij de kleding als bij het ‘about’-gedeelte lees ik niks over milieu-impact van het productieproces. Ook over arbeidsomstandigheden lees ik niks. Met andere woorden: twee elementen die voor mij ESSENTIEEL zijn voor het kopen van conscious fashion zijn – naast duurzaam materiaalgebruik en transparantie) juist díe twee. En als merken er niks over melden, is dat vaak een slecht teken. Dit gegeven zorgt bij mij voor heel wat minpunten, helaas. Ook heeft Arket geen keurmerken die bewijzen dat het qua duurzaamheid of fair trade goed bezig is. Maar dat hebben andere grote ketens ook niet, dus in dat opzicht is het niet minder. Toch nog steeds jammer, het zou op het gebied van duurzaamheid veel geloofwaardigheid toevoegen.

Kopen bij Arket?
Dat moet je zelf weten.
Maar veel ‘beter’ dan een andere keten
is het wat mij betreft niet.

Maareh… moeten we nu bij Arket kopen, of niet? Dat er duidelijk nog wat haken en ogen aan de duurzaamheid van Arket zitten (voor zover ik dat kan checken), wil echter natuurlijk niet zeggen dat je er niet mág kopen. Ik vind dat de keten al mooie stappen maakt om (op zo’n grote schaal) gegevens te publiceren, ook al zeggen ze nog niet zoveel. Ik vind het geloofwaardig dat Arket producten maakt die waarschijnlijk lang meegaan. Ook de pasvorm is duurzaam, want mooie essentials en niet al te trendgevoelig. Arket maakt nou niet echt het verschil in duurzaam (milieubewust) materiaalgebruik; op enkele items na, zie ik veel regulier katoen en synthetische stoffen. Jammer.

Maar daar stopt het hele duurzaamheidsverhaal ook meteen, want ‘duurzaam’ kun je vooral opvatten vanuit het oogpunt van de consument (“het gaat lang mee). Over het productieproces kan ik nergens iets vinden (dus ga ik er van uit dat het totaal niet duurzaam is; ik denk dat ze het anders van de daken zouden schreeuwen) en ondanks het delen van namen van fabrieken, ga ik er nog niet vanuit dat dit onder fair trade omstandigheden gebeurt.

Tegelijkertijd moeten we beseffen dat Arket zélf ook helemaal niet ‘duurzaam’ of ‘transparant’ als speerpunten benoemt. Wél vind ik dat elk merk zijn verantwoordelijkheid heeft te pakken op dit gebied. En al helemaal grote nieuwkomers als Arket, die voldoende budget hebben om in één keer een fantastisch merk van de toekomst uit de grond te stampen. Ik blijf kritisch; zoveel voegt Arket op het gebied van duurzaamheid niet toe, ten opzichte van al zijn concurrenten. Ik ben nog niet overtuigd. En jij?