Overweeg je wasbare luiers voor je kindje, maar durf je nog niet zo goed? Lijkt het je veel gedoe of weet je niet waar je moet beginnen? I feel you! Daarom koos ik pas voor wasbaar toen onze dochter Frankie al 9 maanden oud was. Het valt ons zo mee en ik weet nu dat veel van mijn aannames onterecht waren. Tijd om andere twijfelaars te overtuigen om deze super duurzame optie ook eens te proberen. Mijn ervaring en tips voor als je het nog spannend vindt!

Wist je dat een baby gemiddeld 5400 luiers draagt, voordat het zindelijk is? Als je voor wegwerpluiers kiest, produceer je 300 kilo (plastic) luierafval per jaar en 25 kilo per maand. Ongelooflijk – wegwerpluiers behoren tot de vervuilendste producten die je als nieuwe ouder kunt gebruiken.

Volgens Milieu Centraal is het veel duurzamer om niet voor wegwerp-, maar voor wasbare luiers te kiezen:

1. Ze zijn veel beter voor het milieu, ook als je de productie en het wassen meetelt (om dat maar meteen van tafel te vegen).
2. Het bespaart je een hoop geld: zo’n €500 per kindje. En dat is op basis van één kind. Bij meerdere kindjes nog veel meer. Nice!

En tóch is de wegwerpluier vreselijk populair. Ook ik koos er tijdens m’n zwangerschap voor om deze te gebruiken. Ik had al genoeg aan m’n hoofd en met m’n jongste bonuskind gebruikten we ze al. Lekker makkelijk, en wasbaar voelde als een enorme stap. Mijn aannames:

“Het is vast veel gedoe”
“Ik vind ze (vast) niet mooi”
“Je moet vast poep aanraken”
“Het zit vast niet lekker voor zo’n kleintje”
“Al die systemen – ik weet niet waar ik moet beginnen en ik heb geen tijd om het uit te zoeken”
“Het is zoveel extra was”
“Ik heb geen plek om extra was te drogen”
“Het is zo’n grote uitgave”

In m’n directe omgeving (vrienden/familie) kende ik niemand die ze gebruikt. Zelfs in de duurzame wereld hoor ik er weinig mensen over. Het helpt natuurlijk niet dat de wegwerpeconomie is gefocust op snelheid en gemak, en veel mensen de wasbare luier met gedoe associëren. Ik denk dat dit komt doordat het beeld overheerst van de oude generaties die nog stoffen doeken gebruikten. Maar lieve mensen, het is 2023 en wasbare luiers van nu zijn tegenwoordig zo goed ontwikkeld en zo kwalitatief.

Waarom ik toch wasbare luiers ging proberen

Toen Frankie een paar maanden oud was, had ik weer denkruimte om na te denken over nieuwe stappen. Al dat luierafval begon aan me te knagen. Het leuke is dat ik aan het begin al een wasbaar luiertje heb mogen proberen van Laura Beijn van Het Luierhuis. Dit is een onafhankelijke website om (aanstaande) ouders te informeren over de mogelijkheden van moderne wasbare luiers. Aanrader om eens te kijken!

De laagdrempeligheid van ‘het gewoon eens proberen’ hielp mij enorm. Ik besefte dat wasbare luiers helemaal geen of-of, maar een en-en keuze kon zijn. Het wijzende vingertje dat je vaak vanuit de donkergroene hoek voelt (“boe, je bent slecht als je niet voor wasbaar gaat”), werkte bij mij averechts. Toen ik besloot dat ik dit wilde, maar op míjn tempo en manier (ja, ik was toch wel de beslissende en gemotiveerde factor van ons twee ;)), viel de druk weg. Fuck it, we gaan het gewoon proberen.

Ik koos voor Billie Wonder (want mooi en makkelijk)

Ik ben niet het type dat lang en moeilijk nadenkt voor ze een keuze maakt. Toen ik Billie Wonder voorbij zag komen op m’n timeline, viel ik als een blok voor hun mooie designs (ook hun Capsule Collection met Mama’en vind ik geweldig!). Ook de prachtige fotografie, de makkelijke uitleg en hun duurzame werkwijze pakten me. De luiers van Billie Wonder zijn gemaakt van zo duurzaam mogelijke materialen (hennep + biologisch katoen, en super kwalitatieve waterafstotende overbroekjes). De volledige collectie wordt onder eerlijke arbeidsomstandigheden geproduceerd bij hun vaste partner in China. Ze maken ook fijne wasbare luierdoekjes die je samen met een duurzame hennepolie gebruikt.

Ik nam contact op met founder Steef om meer te leren over haar missie (interessant voor mij als merkanalist!) en ik werd zo enthousiast van haar verhaal. Ook was ik verbaasd over het gemak, hoeveel geld je bespaart en hoe wasbare luiers kunnen bijdragen aan snellere zindelijkheid van je kindje.

Meer tips voor duurzame kinderkleding en kraamtijdtips? Lees dan ook zeker:

De betaalbare duurzame babykleding guide

De grote duurzame kinderkleding guide

Hoe gebruiken wij wasbare luiers?

Ik heb meteen de Full Kit geprobeerd. Hierbij heb je in principe genoeg luiers om 2x (of 3x) per week te wassen en altijd iets op voorraad te hebben. Omdat Frankie inmiddels al groter was, ging ik voor maat 2 (8-16 kg). We besloten om niet in één keer over te gaan, maar het gewoon een tijdje op gevoel te proberen. Voor gebruik moesten we alle luiers en inleggers 4 a 5x wassen om de absorptie te activeren. De volledige kit bleek in één wasje te passen en dat viel me ontzettend mee. Hoewel ik op zag tegen het drogen (58m2 appartement met 5 personen), bleek alles op dit verticale droogrek te passen. Ideaal, weer een zorg minder. Na de eerste paar dagen merkte ik al dat de meeste aannames in m’n hoofd waren opgelost. Het is best een simpele routine en ook Jordi is eraan gewend. Aan Frankie merk ik niks qua comfort. En geloof me: ze laat zich zéker horen als ze niet blij is 😉

Hoe zitten deze wasbare luiers in elkaar?

Deze luiers bestaan uit een waterdicht overbroekje met een print (links) en stoffen absorberende inleggers die je er met drukknopen in klikt (midden). Je kunt er zelf voor kiezen om er 1 of 2 inleggers in te doen, afhankelijk van hoeveel je kindje plast en hoe vaak je verschoont. Bij Frankie gebruik ik er altijd 2. Daarin leg je een liner (rechts): een heel dun velletje dat eventueel poep kan opvangen (dit is het enige disposable product dat je gebruikt, al kun je zelfs deze hergebruiken). Soms wrijf ik de luier voor gebruik even tegen elkaar aan zodat de inleggers door de warmte wat soepeler worden. Al gebeurt dat ook al automatisch als je kindje de luier even om heeft, door de lichaamswarmte.

Je doet hem net als een normale luier om bij je kindje en in plaats van het klittenband van wegwerpluiers doe je de drukknoopjes dicht. Als laatste check je even of hij goed zit bij de randen. Belangrijk: de liner moet helemaal naar binnen zitten, anders vloeit hij door en gaat hij lekken: een beginnersfout die we nog steeds wel eens maken 😉 In het filmpje hieronder laat Steef zien hoe het werkt.

Verschonen, wassen en drogen

Na een uur of 3/4 (of naar behoefte, natuurlijk) verschoon je. Als er alleen geplast is, doe je de inlegger(s) in de luieremmer en vervolgens klik je nieuwe in het overbroekje. Of je gooit de hele luier in de emmer, dat is aan jou. De liner gooi je weg. Heeft je kindje gepoept? Dan wordt het meeste opgevangen door de liner, die je dus weggooit. De luier doe je gewoon in de luieremmer. Wij hebben er één met een waszak erin – dat is essentieel om de luiers gemakkelijk en zonder ze aan te raken in de was te kunnen gooien. Als de luieremmer vol zit, gooi je gewoon de hele waszak in de wasmachine. Volgens Steef is de werking van waspoeder beter dan vloeibaar wasmiddel, al gebruik ik voornamelijk het laatste omdat ik dat altijd al in huis heb – en eigenlijk werkt dat prima. Wij gebruiken het wasmiddel van Marcel’s Green Soap, en soms AH Puur Wasmiddel.

Ik spoel de luierwas voor op een spoelprogramma van 20 minuten om de laatste vuilresten weg te halen en daarna kan het op een normaal programma, of zelfs met normale was mee. Steef benadrukte dat ze het best schoon worden bij een non-eco wasprogramma (deze gebruikt meer water, wat in dit geval goed is omdat dit vuil beter verwijdert) van 40-60 graden. Dit werkt super, de overbroekjes en inleggers komen altijd schoon en vlekkeloos uit de machine. Je kunt eventueel natuurazijn toevoegen als wasverzachter. Wij drogen ze op een rek en ’s winters zijn ze in een dag droog. In de zomer zal dit een halve dag zijn. Je kunt natuurlijk ook een droger gebruiken, maar dat is minder duurzaam en qua energieverbruik prijziger.

Beginnerstips wasbare luiers

1. Maak het klein: je kunt het ook deels doen (bijv. thuis)

Besef dat je echt niet 100% wasbaar hoeft te doen. En als jij het fijn vindt om thuis wel wasbaar te gebruiken en niet op de opvang of buiten de deur, helemaal prima. Of alleen overdag en ‘s nachts niet. Jij bepaalt. Voor mij was deze laagdrempeligheid dé motivatie om het te proberen.

2. Je hoeft echt niet alles te weten van systemen

Je kunt natuurlijk helemaal in de verschillende wasbare luiersystemen duiken, maar weet dat het niet hóeft. Mij hield het tegen en ik heb het dus nooit gedaan 🙂 Volgens mij werken alle systemen tegenwoordig goed, al is het Luierhuis een hele fijne site als je hier wel meer over wilt leren. Zij zetten alles op een rij! En mocht je echt geen zin hebben om hier tijd aan te besteden, die van Billie Wonder zijn sowieso goed en fijn in gebruik, dus die kan ik aanraden.

3. Probeer een beginnerskit

Ik ging meteen voor een volledig pakket. Maar mocht je het echt te spannend vinden, start dan met een laagdrempelig geprijsde beginnerskit. Billie Wonder heeft ze ook, of probeer een Full Kit voor 1 maand via Tiny Library. Beide geweldige duurzame bedrijven (nee, ik krijg hier niet voor betaald ;)).

4. Als je het voorbereidt is het echt geen ‘gedoe’

Natuurlijk is het sneller om een wegwerpluier aan te trekken en weg te gooien, maar een wasbare luier is echt niet zoveel gedoe. Het ‘werk’ zit in:
• Klaarmaken: de luiers in elkaar klikken en voorvouwen voor gebruik, als ze droog uit de was zijn. Zo heb je ze kant en klaar liggen voor als je gaat verschonen. Ik ben hier een kwartiertje mee bezig na een was.
• Verschonen: je gebruikt eventueel wasbare luierdoekjes en haalt eventueel natte inleggers eruit, die doe je in de luieremmer en dan klik je schone in de luier. De luier klik je zo dicht.
• Je moet een kort voorwasje (of 2, als het erg vies is) doen en daarna kan het mee met je gewone was. Na het wassen hang je de luiers en inleggers op een droogrek (of in de droger).

Als je elke paar dagen even alle luiers klaarmaakt na een wasje en kant en klaar klaarlegt, kost het verschonen je slecht 1 minuutje extra (eventueel inleggers eruit halen, nieuwe erin + liner erin), of als je een hele nieuwe luier pakt, is het zelfs even snel.

5. Zo voorkom je doorlekken

Natuurlijk lekt Frankie wel eens door, ongelukjes kunnen altijd gebeuren. Maar omdat ik goed kan vergelijken met wegwerpluiers, weet ik dat ze zéker niet sneller doorlekken. Sterker nog: poep (en eventuele spuit-)luiers hebben nog geen enkele keer doorgelekt, omdat de voorgevormde broekjes overal goed aansluiten door het elastiek. Ook bij het ruggetje; véel dan wegwerpluiers. Zo’n groot voordeel!

Het enige waar je op moet letten:
1. Zorg ervoor dat de liner (dat dunne wegwerppapiertje) helemaal in het broekje zit. Als hij een beetje uitsteekt, vloeit de plas door en lekt het wel.

2. Maak de luier strak genoeg vast bij het buikje, helemaal als je een buikligger hebt. Anders kan er soms toch wat lekken als ze op hun buik liggen (dan liggen ze plat en ontstaat er een ‘gat’).

3.Vervang de luier overdag max na 4 uur (als je kindje veel/genoeg drinkt). Wij houden dit redelijk strikt aan, omdat ze na die tijd wel kan doorlekken. Dit is ‘s nachts niet het geval, omdat ze dan een nachtluier draagt. Die absorberen meer.

6. Zo is wassen simpel (en helemaal niet vies)

Één van mijn aannames was dat je de hele tijd poep en plas ‘moet’ aanraken. Dat dan waarschijnlijk niemand wasbare luiers zou gebruiken, had ik nog niet bedacht 😉 Inmiddels weet ik dat je de luiers (zonder de liner, waar de meeste poep op zit)) gewoon direct in de luieremmer kan gooien en dat je deze gewoon HOP! in z’n geheel in de wasmachine doet. Zit er wel poep op de luier zelf? Haal het meeste dan weg met een wc papiertje of vochtig doekje, of spoel het eruit met de douche. Dat laatste doe ik altijd als ik thuis ben. Kleine moeite. Zoals gezegd was je het laatste restvuil eruit met een kort koud wasprogramma (20 min) en daarna draai je een normaal wasprogramma op 40 of 60 graden. Ik was altijd op 40 graden en soms – na die voorwas, natuurlijk – zelfs met de normale bonte was mee als er geen heftige luiers tussen zitten. Is altijd goed gegaan.

De luiers zorgen natuurlijk wel voor wat meer was, maar het valt me echt mee hoeveel extra was het is. Met 3 kids zijn we toch al non stop aan het wassen en dit is relatief een kleine extra 🙂

7. Droogtip: een verticaal wasrek

Dit is echt een life saver voor ons, en voor iedereen die weinig ruimte en geen droger heeft. Wij hebben dit verticale droogrek en daar past alles op! En nog super betaalbaar ook.

8. Gebruik een waterdichte luiertas voor onderweg

“Maar hoe doe je dat onderweg?”. Ik heb deze wet & dry bag waar je schone en vieze luiers in aparte vakken kan doen. Super handig, en helemaal geurloos.

9. Houd rekening met een boller kontje 😉

Goed om te weten: het kontje van je baby wordt wat boller met wasbare luiers, ze zijn gewoon wat groter. Dus heb je soms een grotere romper of broekje nodig (1 maat). Al kun je rompers ook veel langer gebruiken met een romperverlenger. Een super goedkope en duurzame oplossing.

Ik vond het achteraf dus helemaal niet zo’n big deal. Tuurlijk, het is net wat meer werk dan wegwerpluiers: je moet ze bij actief gebruik 3x per week wassen, op een droogrek hangen en voor gebruik even in elkaar vouwen. Maar that’s it. FYI: soms gebruiken we nog wegwerpluiers. Naar de kinderopvang en ook als ze naar onze ouders gaat. En dat vind ik helemaal prima. Zoals ik zei: het is niet of-of, maar en-en. Ik vind het al geweldig dat we zoveel afval en ook wat geld besparen. En geloof me: als ik had geweten hoe makkelijk het eigenlijk is, was ik veel eerder begonnen. 

Ben je zwanger en kun je wel wat duurzame kledingtips gebruiken? Lees dan zeker:

De mooiste merken voor duurzame zwangerschapskleding
De beste hacks voor stijlvolle duurzame zwangerschapskleding
Mijn duurzame garderobe tijdens m’n zwangerschap