Je garderobe aan het verduurzamen? Hoera, wat goed! Hoe meer mensen hun steentje bijdragen aan een betere mode-industrie, hoe sneller we er komen! Tegelijkertijd merk ik dat het ook in de duurzame modewereld nog bol staat van de aannames en oordelen. Dan-en-dan zou je pas duurzaam bezig zijn, en als je hier-en-hier koopt ben je per definitie niet-duurzaam. Tijd om de meest gehoorde eens op een rij te zitten. Én te ontkrachten… 🙂

Alweer vijf jaar geleden gooide ik het roer om. Ik was klaar met m’n fast fashionverslaving en wilde een duurzame droomgarderobe bouwen. Mijn ideaal: een super beknopte kast vol tienen van superduurzame merken. Inmiddels ben ik een aantal jaar en héél wat lessen verder. En hoe langer ik me hiermee bezig houd, hoe genuanceerder mijn blik op de modewereld wordt. Tegelijkertijd hoor ik nog veel aannames, oordelen en zelfs taboes om me heen. Nog steeds zijn veel mensen ervan overtuigd dat er één weg naar Rome zou zijn, namelijk die van hen, en oordelen daar vanuit over de keuzes van een ander. Ik denk dat we onze duurzame modereis meer moeten zien als een spectrum van mogelijkheden, waaruit we kunnen kiezen wat het beste bij ónze situatie past. En dat we daarnaast vooral niet het pad van een ander moeten veroordelen.

7 veelgehoorde oordelen over een duurzame garderobe:

1. “Je hebt veel geld nodig om een duurzame garderobe te bouwen”

Echt totale onzin. Natuurlijk is het lekker om in één klap een prachtige droomgarderobe te kunnen bouwen als je het geld hebt om bij de mooiste duurzame luxemerken te shoppen. Maar onthoud dat de állerduurzaamste kledingstukken de items zijn die al in je kast hangen. Zorg goed voor je kleding en je hébt al een duurzame garderobe! Bovendien: het is helemaal niet duurzaam om je garderobe in één klap te vervangen. Koop pas iets als je het nodig hebt. En denk dan eens aan vintage of tweedehands parels, een hele duurzame keuze en vaak hartstikke budget proof! Ook denk ik dat er een flinke groep is die best bij duurzame merken kan kopen, maar (nog) niet bereid is om z’n koopverslaving vaarwel te zeggen en ‘gewoon’ vier keer zo weinig te kopen. Hoe ik dat weet? Ik was zo iemand 😉

2. “Je mag je garderobe pas duurzaam noemen als je minimalist bent of een Capsule Wardrobe hebt”

Houvast, structuur en inspiratie zijn hartstikke handig als je een duurzame garderobe bouwt. En jezelf verdiepen in het minimalisme (check de docu Less is Now op Netflix) of een Capsule Wardrobe zijn daar hele goede methodes voor. Ze helpen je minder te willen, meer vanuit de essentie te leven en meer uit je garderobe te halen. Maar het hóeft natuurlijk niet. Ik heb zo’n drie jaar geleden een minimalistische periode gehad en hoewel boeken over het minimalisme (check Verlangen Naar Minder van Jelle Derckx en Weg Ermee van Dennis Storm eens) me echt kunnen inspireren, ben ik geen minimalist. Ook heb ik niet zo’n behoefte aan een capsulegarderobe, al vind ik het een hele mooie methode. Verdiep je erin als het je interessant lijkt, maar voel je vooral niet minder als je het anders doet.

Aanname 3: “Je moet meteen alles goed doen”

Niemand spreekt deze direct uit, maar wat hoor ik ‘m vaak tussen de regels door. Ik word er echt moe van, dat gezoek om mensen en merken in de duurzame wereld op inconsistent gedrag te ‘pakken’. Het is goed om kritisch te zijn, dat probeer ik zelf ook, maar het moet geen sport worden om hoge bomen veel wind te geven. Onthoud dat veel influencers en merken in de duurzame wereld écht hun best doen, dat niet ieders mogelijkheden gelijk zijn en dat ook jíj in een bubbel zit en heus wel eens dubbel gedrag vertoont. Niemand doet alles goed. En een duurzame garderobe is geen eindpunt. Alles hoeft niet in één keer goed. Prioriteer. Arbeidsomstandigheden? Dierenwelzijn? Support your locals? Duurzaam materiaalgebruik? Kies en focus daardoor. One step at a time.

Aanname 4: “Ik heb altijd al duurzaam gekocht. Ik snap écht niet waarom anderen het zo moeilijk vinden. Wat een onzin.”

Ook deze hoor ik regelmatig. Vaak leidt een klein beetje doorvragen me tot de info dat diegene al een vrij bewuste opvoeding heeft gehad. Een betere kickstart voor een duurzame mindset kun je natuurlijk niet hebben. Maar stel dat je in een shopverslaafde familie en vriendenkring bent opgegroeid. En dat iedereen die je kent z’n eigenwaarde haalt uit consumeren en een mooie buitenkant.

Ik denk dat we écht open moeten staan voor elkaars situatie en struggles. Ik ben niet met overconsumeren opgevoed, maar ook niet met een duurzame mindset (al zijn mijn ouders nu heel goed bezig!). Toch ontwikkelde ik een serieuze shop (en fast fashion)verslaving. Door alles op mijn pad en een combinatie van mijn eigen onzekerheden werd ik iemand die een mooie buitenkant nodig had om zich goed te voelen over zichzelf. Omdat niemand in mijn omgeving met duurzaamheid bezig was, heeft het me heel veel tijd en energie gekost om het roer om te gooien. Ik ben trots op waar ik nu sta. En zo zal ik ook altijd naar anderen proberen te kijken: hun verhaal proberen te begrijpen.

5. “Als je duurzaam geproduceerde items koopt, ben je duurzaam bezig”

Natuurlijk draag je bij aan een betere kledingindustrie als je prachtige merken support die hun makers respecteren. En als je iets nieuws koopt, zal ik je áltijd aanraden om the good guys te supporten (inspiratie nodig? Check mijn Brand Guides!). Maar toen ik 5 jaar geleden bewuster ging kopen, was mijn eerste stap om bij duurzame merken te kopen. Dus ging ik dat doen; ik kocht me het eerste halfjaar nog steeds een ongeluk. Niet alleen duur, ook totáál niet duurzaam. Dit klopt dus niet één-op-één.

Aanname 6: “Je bent niet duurzaam bezig als je koopt bij fast fashion merken.”

Natuurlijk is het beter voor de planeet en kledingwerkers als je idealistische merken support. Maar je bent niet per definitie niet-duurzaam bezig als je bij een fast fashionmerk koopt. Duurzaamheid is een complex onderwerp en je kunt pas zeggen of iets duurzaam is als je naar de totale levenslengte van het kledingstuk kijkt, en dat vergelijkt met z’n impact (in zowel het productieproces als de impact vanuit het wassen, etc.). Stel, je koopt een trui bij H&M. Het wordt je lievelingstrui en de kwaliteit blijkt goed: je draagt ‘m tien jaar lang ontzettend vaak en met liefde. Gaatjes laat je repareren. Stel dat je een soortgelijke trui bij een duurzaam merk had gekocht. Die van H&M vond je eigenlijk mooier en daardoor is deze wel duurzaam geproduceerd, maar wel ‘mwah’. Daardoor draag je ‘m amper en ligt hij al na drie maanden vergeten achterin je kast. Wat is het duurzaamst?

7. “Je bent alleen écht duurzaam bezig als je alleen vegan fashion koopt”

Deze uitspraak is enorm afhankelijk van hoe iemand naar duurzaamheid kijkt. Iemand die vegan leeft omdat hij gek is op dieren, zal vinden dat je alleen duurzaam bezig bent als je goed bent voor dieren en ze nergens meer voor gebruikt. Iemand die z’n milieu-impact zoveel mogelijk wil beperken, zal materialen kiezen die bottom line de laagste impact hebben. Leer staat nog steeds bekend als één van de kwalitatiefste materialen. Momenteel halen veel vegan alternatieven het qua kwaliteit nog niet bij leer. Vegan ‘leer’ is vaak synthetisch, wat een hoge productieimpact heeft. Bovendien ligt het gevaar van microplastics op de (lees hier meer over leer vs. vegan ‘leer’). Gelukkig zijn er nu veel experimenten met plantaardig ‘leer’, maar leer blijft een kwaliteitsproduct. Ook wol is erg duurzaam in gebruik, al heeft het een hele hoge milieu-impact in het productieproces (check hier 17 kledingmaterialen op productie-impact).

En zo zijn er nog veel meer aannames. Ik ben benieuwd of jij ze ook wel eens hoort in je omgeving. Of misschien zelf wel voelt. Ik denk namelijk dat we ze allemaal wel eens hebben. En dat is oké. Zolang we maar ons best doen om buiten onze eigen bubbel te kijken en openstaan voor nieuwe ideeën. En anderen niet aanvallen op wat zij denken dat goed is, maar open vragen te stellen als je hun keuzes niet begrijpt.

__________

Fotocredits
De prachtige Adut Akech, door Nadine Ijewere voor Vogue UK Jan 2021.