Steeds vaker grijpen we in onze kledingkast terug naar natuurlijke materialen. Ze laten geen microplastics los tijdens het wassen, ze zijn biologisch afbreekbaar en makkelijker te recyclen. Ook qua draagcomfort hebben ze voordelen ten opzichte van synthetische stoffen: ze laten je huid beter ademen en regelen je temperatuur. Linnen is op dat vlak dé natuurlijke stof bij uitstek. Hoe duurzaam is linnen als kledingmateriaal? Dat leggen we je graag uit.

– door Laura Switten –

Het vlasplantje, van nature hartstikke duurzaam

Linnen is afkomstig van de vlasplant. Dat is een typisch Europese plant, die gemakkelijk groeit in West-Europa. Al tijdens de groeifase blijkt vlas een erg duurzaam gewas. In vergelijking met katoen is er namelijk minder landoppervlak nodig voor dezelfde hoeveelheid aan stof. Vlas groeit van nature met een minimum aan pesticiden, onkruidbestrijders of chemische meststoffen. In sommige gevallen wordt het zelfs helemaal biologisch (met GOTS-certificaat) geteeld. Daarnaast is regenwater voldoende om de plantjes te laten groeien en is er dus geen extra irrigatie nodig.

Na de oogst wordt het vlas gedroogd en uitgespreid over het veld. De regen, dauw en zonneschijn hebben vervolgens een belangrijke taak: ze zorgen ervoor dat de pectine die de vezels vasthoudt aan de houterige stengels, afbreekt. Dit proces duurt ongeveer zes weken en af en toe wordt het vlas gekeerd. Deze droogmethode is de meest natuurlijke en ecologische en wordt tegenwoordig volop toegepast in Europa.

Linnen is zero waste en heeft een lage ecologische voetafdruk

Hierna volgt een mechanisch proces om de vezels van het stro te scheiden. Tijdens dit proces gaat niets verloren. Met de korte vezels wordt touw en grof garen gesponnen. De fijne en lange vezels zorgen voor het fijnste linnen garen. Het stro wordt verwerkt in plaatmateriaal voor de bouw. Ook de zaden (lijnzaad) zijn erg nuttig! Je vindt ze terug als grondstof in zeep, houtbeschermingsproducten, verzorgingsproducten en voeding. Als je naar het volledige productieproces kijken is het energieverbruik bij de productie van linnen slechts 8% van dat van polyester.

En natuurlijk heeft de herkomst van het materiaal ook een positieve impact op de ecologische voetafdruk. Als het kledingstuk vervolgens in Europa in elkaar genaaid wordt, scheelt dat in transport. Opgeteld blijkt linnen een heel duurzaam materiaal, zelfs wanneer het niet volledig biologisch geteeld wordt. Onderzoek bevestigt dit en rekent linnen, samen met hennep, tot de stoffen met de laagste ecologische voetafdruk.

Linnen geeft jarenlang plezier

Linnen wordt al sinds de oudheid gewaardeerd om zijn positieve eigenschappen. Zo is het een erg sterke stof dankzij de vezels, die 30% sterker zijn dan katoenen vezels. Ook de natuurlijke weerstand tegen motten zorgt ervoor dat linnen stoffen langer meegaan dan veel andere materialen. Bovendien wordt linnen soepeler en zachter iedere keer dat je het wast, het blijft mooi in vorm en pluist niet. Linnen lakens, theedoeken of zelfs kledingstukken staan erom bekend dat ze wel 30 jaar meegaan. Hartstikke duurzaam, dus. En als dan toch het einde van z’n levensduur in zicht is, is linnen biologische afbreekbaar. Het zou volledig gecomposteerd zijn na 6 maanden in volle grond.

Draag meer linnen! Dit is waarom

Het is duidelijk dat dit materiaal qua productie een lage footprint heeft. En dankzij zijn sterkte gaat het lang mee. Maar ook voor jou als drager zijn er voordelen:

•  Linnen is temperatuurregulerend en een goede keuze in de zomer. Dankzij de holle vezels stroomt de lucht beter en ademt de stof. Het houdt je koel en je zal minder zweten.
•  In vergelijking met katoen heeft linnen een herkenbare, unieke en natuurlijk ogende textuur.
•  Het absorbeert vocht en droogt snel, waardoor het antibacterieel en hypoallergeen is. Ook zeer geschikt voor de gevoelige huid, dus.

Manieren om duurzamer met je linnen items om te gaan

Maar geen enkele stof is natuurlijk perfect. Aan linnen hangt een hoger prijskaartje dan aan katoen. Enerzijds omdat het spinnen van deze garens een arbeidsintensief proces is, anderzijds door de hogere productie- en verwerkingskosten in Europa. Maar wanneer je lang met je linnen item doet, ligt de ‘cost per wear’ lager dan die van katoen.

En als je van een strakke look houdt, zul je je linnen kleding vaak moeten strijken of stomen. Ook dat verbruikt natuurlijk energie. Tip: strijk het wanneer het nog nat is na het wassen, zonder stoom en binnenstebuiten gekeerd. Je kunt het natuurlijk ook laten kreuken, afhankelijk van je stijl. Voor lakens en nachtkleding zijn wat kreukjes waarschijnlijk niet zo erg.

Tenslotte is het – qua duurzaamheid – slim om puur wit linnen te vermijden. Voor het bleken zijn namelijk zware chemicaliën nodig. Het is duurzamer om voor natuurlijke en zachte kleuren te kiezen, zoals gebroken wit, lichtgrijs en aardetinten.

Bij welke duurzame kledingmerken vind je linnen in de collectie?

Mooie linnen jurken en rokjes vind je bij Palaver, Confidante en Reformation. Check Pina Studio voor prachtige linnen jumpsuits. Ook bij twee mooie Spaanse merken, Sunad en Rita Row, vind je heel veel mooie linnen items. Fijne t-shirts vind je bij Kuyichi en Twothirds. Ook het Britse duurzame label Beaumont Organic gebruikt verschillende duurzame stoffen en produceert ethisch in Europa.

Op zoek naar duurzaam bedlinnen? Yumeko, een Nederlands merk, heeft prachtige exemplaren in de collectie. Yumeko werkt met een schone en eerlijke keten en heeft een hele rits duurzame keurmerken, waaronder het GOTS en Fairtrade label.

Linenfox is een klein modelabel met een brede collectie in linnen met Oekotex label. Alles wordt fair trade, lokaal en make-to-order gemaakt in Litouwen. Je wacht 4-6 weken op je kledingstuk en je ondersteunt op die manier een erg duurzame manier van produceren.

Het Litouwse Pillow & Pajamas geeft je met hun pyjama’s een fijne slaapervaring. Alles wordt in Europa gemaakt uit duurzaam Europees linnen met Oekotex label.

De Litouwse linnen traditie wordt ook verder gezet door Renata en haar kleine team bij Man in the Studio. Ze vinden ecologie erg belangrijk en proberen al tijdens het maken van de patronen om zo weinig mogelijk waste te veroorzaken. De minimalistische jumpsuits en nightwear vind je bij Honesse. Ook Ssaar kiest bewust voor linnen in haar slow fashion en tijdloze collectie. Alle productie gebeurt in goede omstandigheden in Europa. En een laatste tip: zoek op ‘linnen’ in de duurzame kledingmachine Project Cece, op typ het in de zoekbalk in als je op de website van een merk rondkijkt.

Laura Switten is eigenaresse van Honesse, een online concept store gewijd aan slow fashion nachtkleding, lingerie en andere duurzame basics.

Bronnen:
Baltic Flax, Lifegate, Mastersoflinen, , Gent Fairtrade, Fabric.com, Fabrics Store, Envormation, Libeco. 

Fotocredits:
Faithfull The Brand, Reformation.